مهندس "جواد میبدی" در گفت‌و‌گو با پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، اظهار داشت: در سال‌های اخیر روان‌آب‌های کشور در شرایط ترسالی و نرمال 30 تا 40 درصد کاهش یافته است که دلایل مختلفی برای این موضوع می‌توان برشمرد و یکی از عوامل مهم آن را می‌توان افت شدید منابع آب زیرزمینی و نفوذ روان‌آب‌های سطحی برای جبران کمبود آب در آبخوان دشت‌های کشور عنوان کرد.
وی ادامه داد: در گذشته پس از بارندگی در ارتفاعات، بخشی از آب به‌صورت روان‌آب سطحی وارد رودخانه‌ها می‌شد و بخشی نیز با نشت در زمین‌های بالادست، به‌تدریج در دشت‌ها و ارتفاعات پایین‌تر وارد رودخانه می‌شد، اما با توجه به افت شدید آب‌های زیرزمینی، جهت جریان عوض شده و رودخانه‌ها به منبع تغذیه آب‌خوان‌های زیرزمینی تبدیل شده‌اند.
وی عامل دیگر برای کاهش روان‌آب‌ها را ایجاد بندسارهای زیاد در بالادست رودخانه‌ها عنوان کرد و افزود: در گذشته بیشتر بندسار بر روی رودخانه‌ها در مناطق پایین‌دست ایجاد می‌شد، اما هم‌اکنون در بالادست رودخانه‌ها نیز مردم با ایجاد بندسار، آب رودخانه‌ها را به زمین‌ها یا مخازن ذخیره منحرف می‌کنند؛ این از یک سو می‌تواند برای تامین آب زیرزمینی مفید باشد، اما تاثیر عمده آن کاهش حجم آب رودخانه‌ها و نرسیدن آب به مخزن سدهای کشور است.
میبدی با اشاره به افزایش کلی دمای هوا در کشور، گفت: پدیده تغییر اقلیم و به موازات آن افزایش تبخیر در منابع آب سطحی نیز عامل مهمی در کاهش حجم روان‌آب‌ها است و بر اثر خشک شدن زمین بر اثر تبخیر بیش از حد، بخش عمده بارندگی برای اشباع بستر بارش و تامین رطوبت خاک از بین می‌رود.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون آب‌های سطحی در شبکه‌های آبیاری و زه‌کشی پیشرفته کشور در وضعیت نرمال است، ادامه داد: متاسفانه در رودخانه‌های سنتی که شبکه آبیاری و زه‌کشی دارند و مردم آب موردنیاز خود را از آنها تامین می‌کنند، وضعیت نامناسب و کنترل‌نشده است، چراکه محل‌های خروج آب، میزان برداشت و تناسب برداشت آب و مصرف در این رودخانه‌ها تحت کنترل قرار نگرفته است.
میبدی ادامه داد: یکی از کارهایی که از سال آینده در طرح احیا و تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی انجام خواهد شد، تجهیز نقاط برداشت آب با دستگاه‌ها و ابزارهای اندازه‌گیری است و با تجهیز رودخانه‌ها در یک دوره شش‌ساله، سامانه جامعی برای جمع‌آوری و تحلیل داده‌های میزان آب برداشت‌شده از آب‌های سطحی و زیرزمینی از جمله رودخانه‌های کشور ایجاد خواهد شد.
مدیرکل دفتر نظام‌های بهره‌برداری و حفاظت آب و آبفای وزارت نیرو تصریح کرد: مدیریت آب کشور باید در آینده قادر باشد داده‌های ورودی و خروجی آب به دشت‌ها و درمجموع بیلان آب دشت‌های کشور را در اختیار داشته باشد که این موضوع با تجهیز ابزارهای اندازه‌گیری، جمع‌آوری داده‌ها، تهیه بانک اطلاعاتی و تهیه بیلان دشت‌ها امکان‌پذیر خواهد بود.
وی با بیان اینکه سالانه بین شش تا هشت میلیارد مترمکعب آب از شبکه سنتی و رودخانه‌های کشور برداشت می‌شود، افزود: با تهیه بیلان دشت‌های کشور، میزان بارندگی، تبخیر، سیلاب، نفوذ و برداشت‌ها مشخص خواهد شد و ما خواهیم دانست که بیلان یک دشت در بازه زمانی مشخص، مثبت بوده یا منفی است.
میبدی در پایان تصریح کرد: در آینده با داشتن این اطلاعات خواهیم توانست در شرایط مختلف کشور همچون خشک‌سالی‌ها و افت کیفی آب در یک منطقه مشخص، قدرت برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری داشته باشیم.
یک مقام مسئول در وزارت نیرو گفت: سالانه بین شش تا هشت میلیارد مترمکعب آب از شبکه سنتی و رودخانه‌های کشور برداشت آب انجام می‌شود که با نصب ابزارهای اندازه‌گیری باید این برداشت‌ها مدیریت شود.
تاریخ و زمان: 00:12 1393/09/16
گروه: اخبار آب و کشاورزی کشور
منبع خبر:
سایت خبری وزارت نیرو
تعداد بازدید: 0
