دایک مرزی ترمیم شد/ مهار دوباره آب در هورالعظیم

دایک مرزی (خاکریز مرزی) تالاب هورالعظیم دوشنبه شب گذشته (یک هفته پیش) شکسته شده و حدود 20 تا 25 متر از این سازه تخریب شده بود. پیش از این فرسایش دایک و فشار آب عامل تخریب آن عنوان شده بود.
مصطفی شبه دوشنبه در گفت وگو با ایرنا اظهار کرد: در مرحله نخست با احداث دایک حفاظتی (بند خاکی)، مهار آب انجام شده و از تخلیه آب از بخش ایرانی هورالعظیم به بخش عراقی آن جلوگیری شده است.
وی افزود: این اقدام در راستای تثبیت خاک دایک مرزی و حفاظت از دیواره تخریب شده انجام شده است.
شبه با بیان اینکه عملیات ترمیم کامل دایک توسط سازمان آب و برق خوزستان تا حدود یک هفته آینده ادامه می یابد اظهار کرد: بعد از خشک شدن بند خاکی تازه احداث شده، مرحله دوم ترمیم این دایک انجام می شود.
معاون سازمان آب و برق خوزستان همچنین علت شکسته شدن و تخریب بخشی از دایک مرزی هورالعظیم را دخل و تصرف های وزارت نفت در تبادل آبی بین حوضچه های تالاب عنوان کرد که باعث شده فشار زیادی به دایک وارد شود.
وی گفت: دایک مرزی در واقع یک بند خاکی است که با افزایش تراز آبی تحت فشار قرار می گیرد این در حالیست که وزارت نفت با مسدود کردن دریچه ها به ویژه دریچه های بین حوضچه های 2 و 3 هورالعظیم مانع تخلیه آب به سمت حوضچه 3 می شود که این مساله باعث می شود، دایک مرزی در حوضچه شماره 2 تحت فشار قرار گیرد.
شبه با بیان اینکه از زمان تخریب دایک مرزی حدود 30 تا 40 میلیون مترمکعب آب از بخش ایرانی وارد بخش عراقی تالاب هورالعظیم شده است اظهار کرد: این حجم در مقابل ذخیره 200 میلیون مترمکعب آب در هورالعظیم ناچیز است.
وی افزود: باید این مساله را در نظر داشت که بخش عراقی هورالعظیم نیز جزئی از این تالاب است و تخلیه آب به این بخش نه تنها خسارتی وارد نمی کند، بلکه منافع آن متوجه ما نیز هست.
شبه گفت: دایک مرزی هورالعظیم در پی منحرف کردن رودخانه های دجله و فرات و خشک شدن هورالعظیم از سوی صدام ساخته شد تا بتوانیم محیط زیست بخش ایرانی آن را با حقابه رودخانه کرخه حفظ کنیم.
این دایک نقش جداکننده بخش ایرانی و عراقی تالاب هورالعظیم را داشته که با تخریب آن، بخشی از آبی که در پشت دایک نگهداری می شد به سمت بخش عراقی تالاب سرازیر شده است.
هورالعظیم در جنوب غربی کشور در مرز ایران و عراق قرار دارد که یک سوم آن در ایران و دوسوم در عراق واقع شده است.
این تالاب هم اکنون توسط جاده های جنگی سیدالشهدا، شهید همت، شط علی و امام رضا به پنج مخزن تقسیم می شود، که از سمت غرب به دایک مرزی و از شرق به جاده شهید باکری و دژ استانداری محدود می شود. دایک مرزی به طول 104 کیلومتر با عرض بیش از هفت متر و ارتفاع متوسط پنج متر است.
این طرح از سال 1379 آغاز و در سال 1390 با تاخیر 11 ساله خاتمه یافت. هدف از اجرای دایک مرزی کنترل سطح و عمق تالاب با احداث خاکریز حفاظتی برای استقرار نیروهای نظامی، احداث سازه های سرریز برای استفاده بهینه از منابع آبی و فراهم کردن زمینه های اشتغال عنوان شده است. کارشناسان و فعالان محیط زیست اما معتقد هستند این دایک مرزی بدون مطالعات کافی ساخته شده و علاوه بر قطعه کردن هورالعظیم، باعث مسدود شدن مسیر آبزیان و زیستمندان تالاب و از بین رفتن ذخایر و زیستگاه ها شده است.